Informacja

O Wrocławiu

Ponad tysiącletnie dzieje Wrocławia są burzliwe i niespokojne – jego atrakcyjna lokalizacja sprawiła, że w ciągu wieków wchodził w skład coraz to nowych państw. I chociaż jego historia jest nierozerwalnie związana z Polakami - przed drugą wojną światową mieszkało ich tutaj dwadzieścia tysięcy - nikt tak naprawdę nie wierzył, że to miasto po kilkuset latach znów stanie się częścią Polski.

Mieszkańców Wrocławia charakteryzuje bezpretensjonalność i otwartość na nowych ludzi – być może dlatego, że wszyscy tutaj są w jakimś stopniu przybyszami. Samo miasto jest połączeniem tradycji niemieckiej, widocznej przede wszystkim w lokalizacji i architekturze – z dziedzictwem kresowym. Szczególnie ważna jest duchowa więź Wrocławia z przedwojennym polskim Lwowem – to właśnie przesiedlona w latach czterdziestych lwowska inteligencja odegrała dużą rolę w odrodzeniu miasta i sposobu, w jaki ukształtowała się tutejsza kultura, przenosząc tu swoje tradycje, instytucje i dorobek artystyczny (między innymi płótno Panoramy Racławickiej i stojący na rynku pomnik Aleksandra Fredry).

Ale zacznijmy od początku: najstarsze informacje o Wrocławiu pochodzą z dziewiątego wieku, w którym to jedno z plemion słowiańskich postawiło fortecę na wyspie Tum. Plemię to szybko zostało podbite przez Czechów pod dowództwem dzielnego księcia Wratislawa, którego imieniem zostało później nazwane miasto.

W tysięcznym roku Wrocław znajdował się już pod panowaniem polskiego księcia, Bolesława Chrobrego, który na zjeździe gnieźnieńskim powołał we Wrocławiu biskupstwo. Po rozbiciu dzielnicowym miasto dostało się pod panowanie książąt śląskich, a w 1388 roku zostało oderwane od Polski na siedem kolejnych stuleci. W międzyczasie przynależało kolejno do Czech, Austrii i Niemiec, co nie przeszkodziło mu stać się jednym z najważniejszych ośrodków handlowych i kulturalnych Europy Środkowej.

Pozycja Wrocławia znacznie wzrosła w siedemnastym wieku, gdy – już pod nazwą Breslau - wszedł on wraz z państwem czeskim w skład potężnego austriackiego Imperium Habsburgów. Po wojnie siedmioletniej (1756 – 1763) miasto Breslau przeszło pod panowanie niemieckie i pozostało pod nim aż do 1945 roku.

W sierpniu 1939 roku, tuż przed rozpoczęciem drugiej wojny światowej, Wrocław liczył sobie 630 tysięcy mieszkańców – w tym dwadzieścia tysięcy Polaków i tyle samo Żydów. Od początku lat trzydziestych Żydzi powoli emigrowali poza granicę Rzeszy, zaś ci, którzy zdecydowali się zostać we Wrocławiu, w czasie wojny podzielili tragiczny los swoich europejskich rodaków.

W 1945 roku, mimo iż wynik wojny był już przesądzony, Niemcy zdecydowali się nie oddawać miasta bez walki: krwawa bitwa o Wrocław trwała od stycznia aż do 6 maja i zniszczyła około 70% zabudowy.

Na mocy traktatu jałtańskiego w 1945 roku Wrocław wszedł wraz z Gdańskiem w skład tak zwanych Ziem Odzyskanych jako rekompensata za zabrane przez Związek Radziecki Lwów i Wilno. Rozpoczęto akcję masowego wysiedlania obywateli niemieckich. Jednocześnie przybywali do stolicy Dolnego Śląska mieszkańcy utraconych przez Polskę Kresów Wschodnich. W 1946 było tu już 166 tysięcy Polaków, którzy ochoczo pomagali przy odbudowie miasta.

Obecnie miasto przeżywa kolejny okres rozkwitu: historyczne kamienice w centrum są restaurowane a na obrzeżach nowoczesna zabudowa powoli zastępuje szarość socjalistycznych bloków. Po ulicach zaś przechadzają się nie tylko Polacy, Czesi i Niemcy, ale także podróżnicy z całego świata - co czyni Wrocław prawdziwym miejscem spotkań.